Esoterisch Christendom

Als we spreken van esoterie moeten we onderscheid maken tussen eso- en exoterie.

Eso is het Griekse woord voor innerlijk/ van binnen. Het betekent geheim of verborgen en innerlijk. Dit waren leringen bestemd voor de zogenaamde ingewijden. Esoterisch Christendom betreft dus een traditie die de geheime leer van Jezus doorgeeft. 

In het openbaar vertelde Jezus over de algemene leer bestemd voor de nietingewijden, vandaar noemen we dat exoterische leringen. Hij vertelde dingen die iedereen kan begrijpen. In de beslotenheid van de leerlingenkring vertelde hij echter iets heel anders. Leringen die niet in het openbaar doorgegeven kunnen worden, die dus geheim moeten blijven omdat vele mensen die geheime leringen niet zouden kunnen begrijpen. Tot die geheime leer behoren bv. het onderricht in karma en reïncarnatie, de samenstelling van de mens, de goddelijke aard van de mens.

Het was niet enkel Jezus die dit onderscheid tussen algemene, openbare en geheime kennis toepaste. Ook bv. Boeddha deed dit en zo komt het dat alle godsdiensten dat verschil kennen tussen algemene (geloofs)kennis of exoterische leer en geheime kennis of esoterische leer.

In de bijbel kunnen we allerlei sporen terugvinden van deze esoterische leer, heel terloops, tussen de regels door. Dat is logisch gezien het hier gaat om geheime kennis die in het openbaar niet wordt uitgesproken. Het bijzondere was dat Jezus die geheime leer in principe openbaar heeft gemaakt. Hij wilde dat aan iedereen die daarvoor openstond, die geheime kennis zou worden toevertrouwd.

Esoterisch Bijbellezen is dus niets anders dan de poging om die oorspronkelijke, geheime leer van Jezus op te sporen en ze ons weer eigen te leren maken. Het woord esoterisch betekent ook innerlijk.

De kennis die Jezus doorgeeft gaat dus niet over uiterlijkheden maar over inzichten in ons innerlijke leven. Wanneer hij spreekt over het koninkrijk Gods, dan wil hij hier niet een uiterlijk koninkrijk bedoelen maar een innerlijke levenshouding die ons echte vrede geeft.

Esoterisch Bijbellezen wil dus ook zeggen dat we die oude verhalen moeten lezen op die manier dat ze ons iets zeggen, iets vertellen over ons eigen innerlijk leven.

Verschillen van het oude - christendom met het esoterisch Christendom:

1. de mens blijft verantwoordelijk voor zijn daden: de wet van Karma. Paulus zei (Galaten 6:7): ‘Wat een mens zaait, zal hij ook oogsten’.
2. het gaan van de weg naar binnen: loslaten van uiterlijkheden, geen dogma’s of geloofsregels maar in verbinding komen met het innerlijke weten. Het gaan van de weg van inwijding.
3. de essentie van het leven is groei: een inzicht met grote gevolgen want de mens moet leren loslaten wat hij in zijn geestelijke ontwikkeling is ontgroeid.
4. een andere kijk op de tijd waarin we leven: voor het esoterisch Christendom de meest bijzondere tijd die we ooit in de evolutie hebben meegemaakt. De tijd van de meest beslissende overgang, nu zo duidelijk in gang gezet. Na een evolutie van een geleidelijke afdaling in de wereld van de materie, begint nu een heel nieuwe opgaande weg, een weg van vergeestelijking waarbij we langzaam weer opklimmen naar de geestelijke wereld.
5. wat of wie is de mens eigenlijk?: is de mens zondig en tot niets in staat? Jezus zei tot zijn leerlingen (Psalmen 82.6): jullie zijn goden. De ontdekking en bewustwording van de goddelijke kern in onszelf leidt tot een heel nieuw levensgevoel.
6. Is christus een god of mijn oudste broer?:  Johannes schrijft (Openbaring 3.21): wie overwint, hem zal ik geven met Mij te zitten op mijn troon, gelijk ook ik heb overwonnen en gezeten ben met mijn Vader op zijn troon…’. Wie het aardse leven ziet als een levensles en groeit, zal uiteindelijk de overwinning behalen: een Christus worden naast christus.
7. een intieme band met de innerlijke Christus en met Christus die van buiten tot mij komt: alles is dualiteit. Wanneer Christus in onze innerlijke leven een bewust kracht begint te worden, dan zullen wij ook als vanzelf in verbinding komen met de uiterlijke Christus. Zo binnen, zo buiten. 

Het Gnosticisme/Gnostisch – Christendom leert dat ieder mens de kennis van de waarheid in zich draagt. 

Voor volgelingen van Jezus noemen we dat de Christus Geest. En staat derhalve in nauw verband met het esoterisch Christendom.