Apocriefe teksten in het vroege Christendom

Het zal weinigen opgevallen zijn dat de laatste jaren veel publicaties verschenen zijn die over apocriefe teksten gaan.

Wat zijn apocriefe teksten? Wie heeft ze geschreven? En wat was hun functie?

Algemeen wordt aangenomen dat het teksten zijn die geschreven werden vanaf het vroege christendom tot de 6de eeuw. Het grote probleem bij de benadering voor deze teksten is dat er in dat vroege christendom geen eenheid te vinden was, zeker niet vóór de 4de eeuw. En dat is het probleem van vele auteurs die menen dat elke apocriefe tekst te linken is naar het christendom dat wij nu kennen. De spiritualiteit van sommige teksten (waaronder het Maria Magdalena-evangelie) is niet in overeenstemming met het Roomse christendom. Dwz dat sommige teksten bij een dissidente (ketterse) christelijke beweging behoorde en daarom apocrief werden.

Anderzijds zien we dat binnen het Roomse christendom er toch een aantal apocriefe teksten aanvaard werden (waaronder bv de kindsheidevangelies van Jezus Christus) die we duidelijk in de christelijke iconografie vinden. Er werd zelfs een geloofspunt geformuleerd op een apocriefe tekst en erger: het laatste dogma in de Roomse Kerk (1 november 1950) steunt enkel op apocriefe teksten.

Deze lezing wil een beeld geven van de veelheid in christelijke teksten die tot verschillende christelijke bewegingen behoorden, waaronder de christelijk-gnostische bewegingen en die niet allen met dezelfde bril mogen en kunnen gelezen worden.

Het geheel wordt gebracht, ter ondersteuning, in een powerpointprogramma met voorbeelden uit de iconografie en citaten die meer duidelijkheid moeten geven omtrent de apocriefe teksten.

Armand De Roose is docent aan de Faculteit voor Vergelijkende Godsdienstwetenschappen, Wilrijk.