Joodse humor

Wat is humor? Wat doet mensen lachen? Wanneer we een antwoord willen geven op deze vraag, moeten we vaststellen dat dit niet zo eenvoudig is. Humor heeft oneindig veel gezichten en speelt een rol in heel wat situaties.

Ludo Abicht, filosoof en publicist, schrijft: Een heel algemene definitie van humor is: “Humor is een vorm van communicatie, waarin een boodschap een bepaalde gedragsactie (bv een glimlach of een lach) wil teweegbrengen.” Ook schrijft hij: Een enigszins verschillende definitie van humor kan zijn: Humor is een geestesgesteldheid die wordt uitgedrukt door een bepaald gedrag, dat gewild of ongewild tot stand is gebracht door een ongewone, ongerijmde situatie of uitspraak.

Welke verklaring we ook geven voor ‘Humor’, een onderscheid maken we wel. We kennen: droge humor, zwarte humor, Amsterdamse humor enz., en er is Joodse humor. Een voorbeeld van Joodse humor:

Een Jood vindt tot zijn verbazing in een dierenwinkel een papagaai die Jiddisj spreekt en psalmen kan zingen. Hij koopt het beest, haakt hem een keppeltje, doet hem een kleine gebedsmantel om en gaat naar de synagoge. Niemand wil geloven dat dit een joodse papegaai is en ze wedden voor honderd euro dat die papegaai helemaal geen Jiddisj of Hebreeuws kent. En de papegaai zwijgt in alle talen. Terwijl de man woedend naar huis stapt, begint de papagaai op zijn schouder te lachen: "Jij onnozelaar, volgende keer wedden ze allemaal voor duizend euro de man en dàn zal ik spreken!"

Wat door weinigen gekend is, is de Joodse Witz, een bijzondere vorm van Joodse humor.

Prof. Rab. A.J. Malinsky is docent aan de Faculteit voor Vergelijkende Godsdienstwetenschappen, Wilrijk.